Lastik alıcısının Rehberi

[senolsel]

Lastik alıcısının Rehberi

Doğru, sokakları arşınlayacak en vahşi motor garajınızda duruyor bile olsa, eğer sizinle asfalt arasındaki lastik uygun değilse takırtılı bir Vespa' ya binmiş gibi olursunuz. Sizlerin arasında yanına bagaj, depo üstü çanta, bir harita, belki sevilen bir yol arkadaşı alarak motorla bir yere gidenler içinde aynı şey geçerlidir.
Keyif alma dereceniz motorunuzun tekerleklerini kaplayan o lastik çemberlerin sağladığı yol tutuş ve (motoru) idare düzeyiyle doğrudan bağlantılı olabilir. Günümüzün motosiklet lastikleri çok iyi , hatta bir 20 yıl öncesinin yüksek kaliteli yarış lastiklerinden bile çok daha iyi. Hem burada yüksek yol tutuşundan söz etmiyoruz; iplerin ömrü de çok uzadı. Pek çok üretici artık uzun kilometrelik (ve yol tutuşu da yüksek) özellikle spor-Turing piyasasına hitap eden lastikleri sunuyor. Artık, uzun mesafeli gezilerinizde doğru dürüst yol tutuş ve hakimiyet sağlamak için ek yedek lastik taşımak zorunda değilsiniz.
Mevcut lastik piyasası hakkında bilgilenmenize yardımcı olmak için lastik ürünleri hakkında olabildiğince bilgiyi , teknik özellikleri ve mevcut boyutları içeren bu Alıcı Rehberi’ni oluşturmaya çalıştık. Ayrıca lastik bakımının bazı püf noktaları ile birlikte, lastiklerin nasıl üretildiğine dair birer bölüm de ekledik.
Evet buyurun okuyun ve motorunuz için en uygun lastikleri bulun.
Keyifli gazlamalar....

BİR LASTİĞİN YAPILIŞI

Eğer siz de benim gibiyseniz, bir motosiklet lastiğinin nasıl yapıldığı hakkındaki fikriniz herhalde şöyle bir şeydir: Eritilmiş kauçuk, içinde çerçeve malzemeleri bulunan bir kalıba dökülüyor ve nihai ürün elde ediliyor. Ancak bu fikir gerçeği yakalamaktan oldukça uzak....
Okuyarak (maalesef görerek değil) öğrendiğime göre her bir lastik , usta el işçiliği, ihtisaslaşmış makineler ve üretimin her adımında özenli kalite kontrolünü içeriyor.
Üretim süreci hammaddelerin getirildiği doklarda başlıyor. Bu hammaddeler çeşitli tiplerde doğal kauçuk, lamba isi(?), yağ, curing için gerekli hızlandırıcı maddeler ve kauçuğu ozon yıpranmasından koruyan çeşitli kimyasal maddeleri içermektedir.



Kauçuk ve eklenilen diğer maddeler bir hazneye -yani dev bir karıştırma kazanına - gidiyor. Malzemeler basınç ve ısı altında defalarca tartılıp karıştırılıyor. Bu arada belli sıcaklık derecelerinde belirli malzemeler ekleniyor. Şunu söylemek gerekir ki her bir malzemenin tam olarak ne zaman ekleneceği özel bir bilim ve adeta sanat. Hava bile bir bileşimin kalitesini etkileyebileceği için fabrikalarda klima kontrolü var.Her ayrı lastik tipi için çeşitli kauçuk bileşimleri kullanılıyor. Yanaklar için esnek, ozona dayanıklı bir bileşim yapılıyor. Chafer (bead “janta takılan kısım” kısmını örten kauçukla kaplı dokuma parçası) içinse bir başka bileşim üretiliyor. İç yüz için başka bir bileşim ve dişler içinse iki ya da daha çok tipte bileşimler üretiliyor. Cap (dişlerin tam olarak yolda giden bölümü) için aşınmaya dayanıklı bir bileşim kullanılıyor. Cap’in altındaki kat için başka türlü özellikleri olan, örneğin ısıyı yayan bir bileşim yapılıyor. Yani, tek bir lastikte 6 ila 12 farklı türde kauçuk bileşimi bulunabiliyor. Çeşitli katmanlardan oluşan henüz biçimsiz durumdaki taban ortaya çıktıkça , gerekli uzunlukta parçalar kesilir ve tartılır. Bu koca , yası, siyah kauçuk parçalar lastik montajına gönderilmeden önce metal tepsilere konuyor. Bu noktada kauçuğun çeşitli türdeki bileşimleri ve taban maddesi üzerinde bir sürü kalite kontrol ölçümleri yapılıyor ve örnekler alınıyor. Bu arada cord, ply ve kuşak maddeleri hazırlanıyor. Dokumaya (cord) çeşitli yapışkan kimyasallar ekleniyor. Bu dokuma geriliyor ve nemini almak için ısıtılıyor. Sonra hazırlanan kauçuk iki taraftan presleniyor ve malzeme yeniden geriliyor. Genellikle belli bir şekilde sarılmış dört tel yumağından oluşan “bead”. Fabrikanın ayrı bir bölümünde takılıyor.
Gene bir takım kalite kontrollerinden sonra farklı parçalar, onları özel bir kasnağa geçiren montajcıya gönderiliyor. Montajcı işe çerçeve ply larını kasnağa sarmakla başlıyor. Bunları belli bir açıda kesiyor ve “bead” lerle taban kauçuğunu en üste koyuyor. Bütün parçaların özenle aynı hizaya getirilmesi ve bir arada preslenmesi gerekiyor. Bu aşamada hizadaki en ufak bir yanlışlık lastiğin atılmasına yol açabiliyor. Yanaklar, bead ler ve chafer ler yanlardan presleniyor. Bu işlemler radyallerde biraz farklı. Lastik preslenerek ve yapıştırılarak artık montajlanmış durumda, ama motosikletinize takmak isteyeceğiniz bir şeye benzemiyor. Ortaya çıkan ürün ki buna “yeşil” lastik deniliyor, yeşil lastik bir kalıp içerisinde o tanıdık son şeklini alıyor. Kocaman bir deniz kabuğu şeklindeki kalıbın içinde lastik yüksek basınçlı buhar ile şişiriliyor. Bu , lastiğin 350 F derecelik bir sıcaklıkta ve 300,000 psi basınç altında 12 ila 15 dakika bekletiliyor. Böylece tüm kauçuk kısımlar – moleküllerin birbirine bağlanmasıyla – birbirine kaynıyor.
Kalıptan çıktığında, soğuma süresince lastik şişmiş olarak tutuluyor. Lastik özenle temizlenip fırçalanıyor. Radial ve yan gidişi kontrol etmek için testler yapılıyor ve balans alınıyor. Böylece lastik kullanımımıza hazır duruma geliyor.
Bu lastiklerin üretiminde kullanılan tüm o bileşimleri, teknolojiyi, bilgiyi ya da ustalığı göremeyebilirsiniz, ama bundan sonra onların yolda gidişini gerçektende hissedeceğinizi sanıyorum.

LASTiKLE iLGiLi UFAK-TEFEK ŞEYLER
Motosiklette Lastiğin Görevleri:
· Araç yükünü taşımak.
· Direksiyon ile verilen yönü izlemek.
· Motordan gelen gücü hareket olarak yansıtmak.
· Emniyetli bir şekilde hem ıslak,hem de kuru zeminde aracı durdurmak.
· Amortisörlerde yardımcı olarak sürüş keyfini artırmak.
Bir lastiğin yanaklarından edinilebilecek oldukça fazla bilgi vardır. Ne olduklarına bir bakalım:
Hız derecesi :
Örneğin bir YZF R1 e 100 Km. sürat için yapılmış bir lastik takılamaz. Demek ki ilk dikkat etmemiz gereken şey bu:

Q- 160 km/h
S- 180 km/h
T- 190 km/h
U- 200 km/h
H- 210 km/h
V- 240 km/h
Z- 240km/h üzerinde

Azami Ağırlık :
Eğer bir yolcu ya da fazlaca yük taşıyorsanız bu önemlidir. Azami ağırlık bir harf sıralaması olarak belirtilir. Motosiklet lastikleri için “A” en hafif, “C” ise en ağır derece anlamına gelmektedir. Azami ağırlık ayrıca soğukken şişirilmiş lastik basıncı ile verilmektedir. Eğer bunun altındaysanız azami ağırlıkta düşer.
Boyut :
Unutmayın ki , teker çapları inç olarak sıralanmakla beraber , çoğu lastikte taban genişliği milimetre olarak belirtilir. İkinci rakam yanak genişliğinin taban genişliğine oranıdır. Örneğin: “120/70ZR17” de 17 inç çapında , Z dereceli (hız olarak) , 120 mm. Taban genişliği ve genişliğin %70’ı yüksekliğinde bir lastiği belirtmektedir.
D.O.T Numarası :
Buradaki en önemli bilgi yapım tarihidir. En son 4 sayı lastiğin yapıldığı hafta ve yılı (son sayı) belirtir. Örneğin “1702” damgalı bir lastik , 2002’ nin 17’ nci haftasında yapılmıştır. Diğer tüm koşulların aynı olması durumunda , mümkün olan en yeni lastiği almanızı öneririz; çünkü bu taktirde daha az güneş, ozon ve diğer yıpratıcı maddelere maruz kalmış demektir.
Bir Lastiği nasıl okursunuz ?
Örneğin : Michelin Pilot Road Made in France 180/55 ZR17 Tubeless Radial Rear =>
Michelin: üretici firma ismi
Pilot Road: ticari ismi
Made in France: üretici ülke
180: milimetre olarak taban genişliği
55: yanak genişliğinin, taban genişliğine oranı
Z: hız sınırı (örnek > 240 km/h)
R: Gövde yapısı (Radyal)
17: inch olarak jant çapı
Tubeless: iç lastiksiz
Radial: yapım tipi
Rear arka lastik
=>: takıldığında ki dönüş yönü

Gözlem ve bakım
· Uzun süreli her kullanımdan önce lastiklerinizin basıncını kontrol ederek üreticinin öngördüğü basınçta olup olmadığından emin olunuz.
· Lastik basınçlarınızı lastikleriniz soğuk iken kontrol etmelisiniz.(En fazla düşük hızda 10 Km. den az sürmüş Ya da son sürüşünüzden üzerinden en az 2 saat geçmiş olmalıdır.)
· Lastikleriniz iç Ya da dış koşullar nedeniyle ani basınç kayıp ettiğinde, jant ve Sinoplarınızı da kontrol ettiriniz.
· Görülen herhangi bir delik, kesik, deformasyon uzman bir lastikçi tarafından onarılmalıdır. Hasar görmüş ve onarılmış bir lastikle lütfen profesyonel kullanımdan kaçınınız.
· Herhangi bir anormal ses, vibrasyon, çekme gibi şeyler fark ettiğinizde ivedilikle yetkin kişilere kontrol ettiriniz.
· Herhangi bir tamirat yetkin tamirciler tarafından yapılmalıdır.
· Lastikte herhangi bir yıpranma Ya da yaşlılık belirtisi gördüğünüzde lastiklerinizi yenileyiniz.

Dikkat edilecekler:
· Değiştireceğiniz lastikler, motosikleti üreten firmanın belirttiği özelliklerde olmalıdır.
· Ön ve arka lastiklerinizin her ikisi de aynı marka ve aynı tip de lastikler olmalıdır.
· Aşırı şişkin Ya da inik lastikle motosiklete binmeyiniz. Lastiklerinizin hız limitlerini aşmayınız, lastiklerinizin yük limitlerini aşmayınız.
Kesinlikle radial ve bias-ply lastikleri bir arada kullanmayınız.

Lastiklerinizi saklamak :
· Lastikleriniz havalandırılan, kuru ve ılık bir yerde saklayınız. Nem ve güneş ışınlarından koruyunuz.
· Lastiklerinizi, kauçuğa zarar verebilecek kimyasallardan, solvent ve hidrokarbonlardan uzak bir yerde saklayınız.
· Metal, tahta , cam gibi kesici-delici objelerden olabildiğince uzak bir yerde lastiklerinizi muhafaza ediniz.
· İnik ve demonte şekilde uzun süreli saklamayınız..
· Lastiklerinizin üzerine başka eşyalar koyarak ağırlık altında bırakmaktan kaçınınız.
· Akü şarj cihazı, buzdolabı, ısı Ya da alev üreten cihazların yakınında lastiklerinizi muhafaza etmeyiniz.
· Lastiklerinizi taşırken koruyucu eldiven takınız.

Lastikte püf noktaları :
Ölçü: Doğru lastik seçimi kullanılan jantın genişliğine bağlıdır. Orijinal lastiklerden daha dar Ya da geniş ebatta lastik takmayın. Yanlış boyutlar lastiğin profilini değiştirir, bu da hakimiyet ve yol tutuşu ters etkiler. Zincir, arka maşa vs. için yeterince açıklık bırakmaya dikkat edin.
Düzgün Takın : Yeni bir lastik taktırdığınızda, çeperinin jantın kenarına tamamen oturmasına dikkat edin (iki tarafı da çevirerek dikkatlice kontrol edin); ve teker yerine takıldığında lastik üzerindeki ok işaretlerinin (üreticiler yivleri ve lastiğin yapısını bir yönde düzgün gidecek şekilde tasarlarlar) doğru yönü gösterdiğinden emin olun. Lastikçiye güvenmemekten değil hayatınız söz konusu olduğu için.
İkisini birlikte değiştirin : Eğer tüplü tipte bir lastiği değiştiriyorsanız, iç lastiği de değiştirin.
Karıştırma : Motor üreticisinden o şekilde teslim edilmediği ( ki bu çok enderdir), ya da üreticisi öyle olduğunu söylemediği taktirde, radyali bias-ply bir lastikle karıştırmayın yani birlikte kullanmayın.
Balans : Lastik balansı aşındıkça değişir. Eğer yapabilirseniz arada bir balansı kontrol ettiriniz. Her lastik değiştirdiğinizde de lastik balansınızı yaptırınız.

Alıştırma: Yeni lastik taktığınızda ilk 50 Km. boyunca ani hızlanma, sert frenaj ve sert dönüş , yatışlardan kaçınınız. Yeni lastiklerin üzerinde ince bir koruyucu tabaka vardır, bu koruyucu tabaka silindikçe yatma açınız ve yol tutuşunuz artar.

Basınç: Lastiklerinizin havasını sadece soğu iken kontrol ediniz. Çünkü ısı lastik basıncınızı yükseltir. Lastikleri düşük basınçta kullanmak, lastiklerinizin zamanından önce yıpranmasına ve karkas yapısının bozulmasına neden olur. Her 2 hafta da bir lastik havalarınızı kontrol ediniz.

Siboplar: Mutlaka sibop kapağı kullanınız. Sibop kapağı merkez kaç nedeniyle hava kaçağını ve sibopların içine pislik girmesini önler. Ama garip ya da süslü bir şey takmayın, fazladan birkaç gramlık bir ağırlık teker balansınızı etkileyebilir.
Lastikleri ısıtma: Unutmayın ki tüm lastikler performans göstermek için belli bir ısıya erişmek durumundadır. Her kullanıma başlarken bir süre ölçülü (ılımlı) şekilde kullanarak lastiklerinizi ısıtın.
Aşınma: Yıpranmış lastikler ya da sertleşmiş lastikler motosikletin yol tutuş ve “handling”ini olumsuz etkiler. Eskimiş lastikleri kullanmakta ısrar etmeyin ve hemen değiştirin.
Tamir: Lastiklerinizi gerektiğinde sadece yetkin insanlara tamir ettirin ve en kısa sürede tamir gören lastikleriniz değiştirin.

Lastik Teknik Bilgieri


Lastik şişirme basıncı; Birçok lastik arızası lastik şişirme basıncı hatasından kaynaklanır. Ayrıca şişirme basıncının sürüş konforu ve güvenliği üzerinde büyük etkisi vardır. Tavsiye edilen şişirme basıncı motosiklet el kitabından veya lastik teknik el kitabından öğrenilebilir. Sürüş ile lastik sıcaklığı basıncı yükselir. Bu yüzden lastik basıncı yola çıkılmadan ölçülmeli ve gerekiyorsa ayarlanmalıdır. Lastiklerinizin şişirme basıncını haftada bir kontrol ediniz. Yolcu ile birlikte sürüşte lastik basıncının 0,2 bar (3 psi) arttırınız. Eksik basınç lastiğin gereğinden fazla esnemesine, ısınmasına ve çabuk aşınmasına neden olur. Yüksek basınç sürüş konforunun düşmesine, dengesizliğe ve düzensiz aşınmaya sebep olur.
Lastik diş derinliği; Motosikletinizi, lastikleri güvenlik sınırının üzerinde aşınmış olarak kullanmayınız. Lastik diş derinliğinin sürüş güvenliğine önemli etkisi vardır. Güvenli sürüş için 2 mm'den az diş derinliği olan cadde lastikleri yenilenmelidir. Motosikletler çoğunlukla dik pozisyonda sürüldüklerinden aşınmanın çoğu lastik sırtının ortasından olur. Bu sebeple lastik diş derinliği ölçümü lastik sırtının ortasından yapılır. Ayrıca lastik yanağında TWI (Tread Wear Indicator) harfleriyle gösterilen ve yaklaşık diş derinliğinin 1 mm'in altına düştüğünü gösteren işaretler vardır.
Yeni lastik ile birlikte; Yeni iç lastikli (Tubetype) lastikle birlikte iç lastik yenilenmelidir. İç lastikler ömürleri boyunca genişler ve incelirler, yeni dış lastiğe takılmaları halinde katlanır ve kat yerinden patlarlar. Yeni iç lastiksiz (Tubeless) lastikle birlikte jant subabı değiştirilmelidir. Yüksek sürat altında merkezkaç kuvveti ile jant subabı esneyerek eğilir, kauçuk bölümü yaşlanır.
İlk aşınma; Yeni lastiklerinizle 200 km'lik ilk aşınma mesafesi boyunca ani frenleme, ivmelenme ve virazlanmadan kaçınılmalıdır.
Lastik onarımı; İç lastiksiz tipte ve düşük sürat sembollü lastiklerin sırt bölgesindeki küçük hasarlar tamir edilebilir, yüksek sürat sembollü ve büyük hasarlı lastiklerin tamri önerilmez. Tamir edilmiş lastiklerin iç lastikle kullanımı önerilmez. Sürücünün kullanımına yönelik tamir setleri sadece acil durumlar için geçici çözüm olarak kullanılmalı ve lastik en kısa zamanda bir profesyonele gösterilmelidir. Likid lastik onarıcıları lastiğin kimyasal yapısına zarar verebileceklerinden önerimezler.
Lastik bakımı saklama; Lastiklerinizin kullanılmadığı zamanlarda nasıl saklandığı performansını ve ömrünü etkiler. Lastikler serin (25c altı), kuru, karanlık ve havalandırılmış ortamda saklanmalı, sıcaklık yayan cisimlerle (örneğin radyatör, boru) doğrudan temas ettirilmemelidir. havada bulunan ozon lastiklerin yaşlanmasını hızlandırır. Bu yüzden yoğun ozon üreten araçların (örneğin elektrik motorları) yakınında bırakılmamalıdır. Uzun süreli yağ ve benzin teması lastik hamuruna zarar verir. Lastiğe bulaşmış yağ ve benzin temizlenmelidir.
Lastik montajı; Lastikte yön oku olup olmadığını kontrol ediniz, eğer varsa, bu dönüş yönünü gösterecek şekilde lastiği monte ediniz. Bazı lastiklerin (Metzeler, Pirelli) yanağında kırmızı nokta bulunur. Bu noktanın subabın yanına gelecek şekilde monte edilmesi gerekir.

LASTİK BASINÇLARI VE ISI FAKTÖRÜ

Lastikte performans faktörleri:

Lastik motorun yükünü taşıyan havalı bir sistemdir. Karkasın içine hava yada nitrojen basılarak bir gerginlik sağlanır. Lastiğin karkası yüksek gerilim kuvvetine sahiptir ancak yüksek basınç kuvvetine sahip değildir. Karkas içindeki gerilimi yaratan basılan havadır. Bu hava taşımayı sağlar. Bu yüzden lastik havaları çok önemlidir.

Tekrarlarsak yükü taşıyan lastik değil içindeki havadır. Maksimum yük ve şişirme değerleri olarak üreticilerin verdikleri rakamlar lastik tasarımı ile ilgilidir. Eğer bu değerlere dikkat edilmezse motorunuzun yönetilmesi ve performansı çok etkilenecektir.

İki hatırda tutulması gerekli nokta:

1. Lastik gazlama, fren yapma gibi yönetim komutlarını yola verebilmelidir.
2. Lastik ayrıca jant ve yol arsında yay görevi yapmalıdır.

Eksik veya fazla hava:

İnik lastikler yada az şişirilmiş lastikler dönüş kabiliyetinin zayıflamasına neden olur, traksiyon düşer, lastik çabuk ve fazla ısınır, kenarlarda düzensiz aşınmalar oluşur ve yan duvarlara fazla gerilim binerek çatlamalara, yarıklara neden olabilir.
Burada şayet çatlamalar yanağın iç yüzeyinde oluşursa bunu sürücünün fark etmesi olanaksızdır ve balon yapabilir hatta yanakların ani patlamalarına, yarılmalarına neden olabilir. Ani hava kayıplarının da ciddi sonuçları vardır.

Fazla şişirilmiş lastikler yük taşıma kapasitesini artırmaz ancak sürüş sert olmasına ve süspansiyonlara darbelerin şok şeklinde aktarımlarına sebep olur. Buda lastiğin yoldan gelen darbelerle baş etme kabiliyetini olumsuz etkileyecektir. Ayrıca lastiği ortasında düzensiz aşınmalar olacaktır.

Isı etkileri:

Lastik havası sıcaklıktan etkilenir. Burada lastiğin içindeki havanın devamlı basınç altında olması durumu değiştirmez. Ortalama lastik hava basıncı her 3-4 derece için 1 psi değişir. Isı artıkça artar ve ısı düştükçe düşer.

Örneğin 35psi basınçta şişirilmiş bir lastik temmuz ayında 27-28 derecede iken aynı basınç ocak ayında hava sıcaklığı 7 dereceye düştüğünde 23 psi ler de olacaktır ki oldukça düşük bir hava basıncıdır ve bu şekilde motorunuzu kullanmamalısınızdır. Yine diyelim bir yaz sabahı 20 derece de 40 psi hava bastığınız lastiğinizle genellikle öğleye doğru hava sıcaklığı 30 derece de olan bir iklime vardığınızda lastiğinizdeki hava basıncı 44 psi olacaktır ki buda lastiğinizin minimum maksimum basınç sınırlarını aşmış bir durum olabilir.

Lastik havasının kontrolü:

Nasıl kontrol edeceğiz? Tavsiye edilen lastik hava basıncını birkaç faktör tayin eder. Ağırlık, sıcaklık, yol şartları ve sürüş. Her bir faktör göz önüne alınarak lastik havalarının basınçları ayarlanmalıdır.

Kaliteli bir basınç ölçere sahip olun ve her sabah henüz lastikleriniz içindeki hava soğukken ölçümlerinizi yapınız. 2-3 km lik bir sürüş dahi lastik havalarının ısınmalarına yetecektir. Isınan havanın tam soğuması ise yaz günü 4-5 saati alacaktır. Her 1psi basınç kaybı 28-30 kg lık bir yük taşıma kabiliyetinin azalmasına neden olacaktır. Ani gazlama ve frenlemeler lastikleri çabuk ısıtır.

Yüklü ve yolculu sürüşler:

Yüklü ve yolculu sürüşlerinizde ön lastik havalarını tavsiye edilen en yüksek değere göre şişiriniz. Ön tekerin imalatçının tavsiye ettiği değere göre şişirilmesi en iyi frenleme, durma sonuçlarının alınması için yapılan testlerden sonra belirlenmektedir. Arka tekeri ise yanaklarda yazılı değere göre şişirebilirsiniz. Arka daha çok yük taşıma içindir. Ara yükler veya az yük, hafif yüklü durumlar için ise maksimum değerleri geçmemek şartıyla lastik hava basınçlarını her 45 kg için 2psi gibi artırabilirsiniz. Genel olarak da yüklü yüksüz lastik basınç farkları 4psi yi geçmeyecek şekilde üretim yapılmaktadır.

Motorsiklette Lastik Seçimi Nasıl Yapılmalıdır?

Lastikler motorsikletlerin en önemli parçalarından biridir.Çünkü sürüş esnasında motorsiklet ile yol arasındaki bağlantımızı sağlayan tek şey lastiktir.

Hızlanma anında,virajlarda,düz gidişte,frenlemede,sürüş konforuna lastiğin yapısının ve durumunun çok büyük etkisi mevcuttur.

Ancak çoğumuz bu yol dostlarımıza gereken önemi göstermiyoruz.Göstermediğimiz içinde dostlarımızın ömrü kısalmakta ve bize dostluklarını gösteremeyip bizim sürüşümüzü tehliye sokmaktadır.

Lastikler yapılarına göre iki ye ayrılırlar;

Bias,Konvansiyel Lastik:

Gövdede kullanılan ve yükü karşılayan malzemenin birbirlerine 30 derece ile 60 derece arasında çapraz şekilde konumlandırılarak üretilmiş olan lastiklerdir.

Bu sayede daha esnek ve yumuşak sürüş imkanı sağlar.Şeritlerin zıt yönünde oluşturdukları bu yapı sürüş sırasında lastik içi sıcaklığı artırmakta ve içyapıyı ciddi stres altında tutmaktadır.

Bu nedenle hızlı kullanıma uygun olmamaktadır.Yumuşak yapısı ise çok sert arazi koşullarında avantaj sağlamaktadır.Kaya,taş ve çukurlu yol koşullarında çok dayanıklıdır.

Radyal Lastik:

Sırt denilen lastiğin kısmını oluşturan kısmın altında bulunan çelik kuşaklar ile lastiğin daha stabil bir şekilde kullanılmasını gerçekleştiren,yüksek hızda deforme olmayan,

daha az ısınan ve farklı hamur karışımlı bir lastiklerdir.Omuz yapısı daha yuvarlak ve yumuşak hamurlu olması motorsikletin yatma anında yere daha sıkı tutunmasını sağlar.

Yapılarına göre sınıflandırdığımızda her iki lastik tipinin de Tubetype(iç lastikli) ve Tubeless(iç lastiksiz) olabilirler.İç lastikli modeller delindiğinde birden inme durumu gösterirler.

Yüksek hızlarda bu durumun yaşanması kazalara sebeb olabilir.Bu nedenle iç lastiksiz modeller delinme anında daha yavaş hava kaybı olması sebebiyle daha güvenlidir.

1: Lastik seçiminde en önemli kriterlerden birisi uygun ölçüde lastik seçiminin yapılmasıdır.Doğru lastik seçimi kullanılan jantın genişliğine bağlıdır.Kesinlikle motorsikletinizin üzerindeki

ölçüde lastik alınmalıdır.Yanlış ölçüdeki lastikler,lastiğin profilini değiştirir,bu da hakimiyet ve yol tutuşunu etkiler.Değiştireceğimiz lastikler,üretici firmanın belirttiği özellikde olmasına dikkat edilmelidir.

2: Ön ve arka lastiklerin her ikiside aynı marka ve aynı tipte olmalıdır.Kesinlikle radyal ve konvansiyonel bir arada kullanılmamalıdır.

3: Motorsikletimi nasıl ve nerede kullanıyorum sorusunu kendimize sormamız gerekmektedir.Devamlı sert arazi koşullarına giren büyük hacimli bir ENDURO motorda asfalt ağırlıklı lastik kullanmak,sürüş konforu ve lastik ömrü açısından sağlıklı değildir.Bu nedenle kendi stilimize uygun lastik seçmemiz çok önemlidir.Daha sportif kullanımlar için yumuşak,zor arazi için daha dişli ve geniş yanaklı lastikleri tercih etmekte fayda var.

4: Yeni lastik alırken mutlaka üretim tarihine bakalım.İyi koşullarda saklanan bir lastik 3-4 yıl civarında kullanılabilir.Ancak bu süre kötü şartlarda 1-2 yıla düşebilir.En uygun alacağımız lastik 2-3 seneden fazla yaşlı olmamalıdır.

Az Kilometre Yapan Motorsikletlerdeki Lastik Hangi Sıklıkta Değiştirilmeli ya da Kontrol Edilmelidir?

Lastik sadece aşındığı zaman değiştirilmez.Lastiğin belirli standart ömrü mevcuttur.Havadaki oksijen,ozonun yıpratması ile kauçuk yapı zamanla sertleşir ve esnekliğini kaybeder.Yol tutuşu azalır,daha kolay hasar görür bir durum haline gelir.Bu nedenle 3 seneden fazla takılı kalmış lastiklerin aşınmamış olsa dahi değiştirilmesinde fayda vardır.

Lastik Ömrü Nedir?

Lastik ömrünün süresi tamamen kullanım şartları ve kullanıcının koruma adına aldığı önlemlerle doğru orantılıdır.Olumlu yönde uygulama yapıldığında lastiğin ömrüde artmış olur.

1: Basınçlı suyu kesinlikle lastiğimize çok yaklaştırıp temizleme yapılmamalıdır.Özellikle esnek olan yanak kısmı ciddi tahribat görecektir.

2: Lastik parlatılmada ne olduğu belli olmayan ürünler kullanılmamalıdır.Bu iş için özel üretilmiş spreyler tercih edilmelidir.

3: Lastiğin havası haftada bir soğukken kontrol edilmelidir.Havası az olan lastik yakıt tüketimini artırmakla kalmaz yanak ve taban yapısına zara verir.Tam tersi fazla havada yere sürtünen yüzeyi azaltıp kullanılmaktaki lastiği ciddi zarar verebilir.Kesinlikle üreticinin belirttiği oranlarda lastik hava basınçları ayarlanmalıdır.

4: Daha oval yapıda olan bu lastiklerin yere dik basan taban kısmı haricinde bir yerden patladığı zaman kesinlikle hemen değiştirilmelidir.

5: J hız sınıfına kadar olan lastikler max 6mm yarığa kadar en fazla 2 defa tamir edilebilir.V sınıfına kadar olan lastikler max 3mm yarığa kadar en fazla 1 defa tamir edilebilir.V sınıfı ve üzeri lastikler ise böyle durumlarda tamir edilmeden kesinlikle değiştirilmelidir.

Lastiğin Raf Ömrü Nedir?

Lastiklerin kullanılmadıkları dönemlerde muhafaza edilme şekli ömürlerini ve performanslarını da etkilemektedir.Lastikler serin,kuru,karanlık ve bir miktar havalandırılan bir yerde muhafaza edilmelidir.Lastiklerin muhafaza edildiği yerin sıcaklığı nispeten 25 dereceden düşük olmalıdır.Boru ve radyatörler ile doğrudan temas etmemelidir.Yağ ve bezin ile uzun süreli temas eden lastik, hamurun bozularak lastiğin kullanılmaz hale gelmesine neden olur.Bulaşan benzin ve yağın temiz bir bez ile hemen silinmesi gerekmektedir.İyi koşullarda saklanan bir lastik 3-4 yıl civarında kullanılabilir.Ancak bu süre kötü şartlarda 1-2 yıla düşebilir.En uygunu alacağımız lastik 2-3 seneden fazla yaşlı olmamalıdır.

Lastik Üzerindeki Kısaltmalar Nedir?

TL Tubless:iç lastiksiz,TT Tubetype:iç lastikli.

Reinf Reinforced:yük taşıma kapasitesi arttırılmış.

NHS:Not for highway service,yolda kullanılmaz.

PR Ply rating:Kat eşleniği taşıma kapasitesini gösterir.

M+S Mud and Snow:Çamur ve kar kullanıma uygun lastik.

M/C Motorcycle:Motorsiklet için üretilmiş lastik.

DOT Departmen of Transport:A.B.D de kullanımı için izni olan.

Bursa Enduro Zeki DUMAN'dan alıntıdır
_________________
Saygılarımla
Şenol SEL
Yamaha Ybr 125
senol_sel@hotmail.com
0535 727 95 11


[color=Red]Lütfen her zaman Full koruma ve KASK kullanın

[Sponsor Linkler]

[senolsel]

Değerli arkadaşlarım.
Unutmayın sizi hayata bağlayan en önemli parça aracınızın lastikleridir.
Bazı yerlerde okuyorum 40 bin km de yada 5-6 yılda bi,r lastik değiştirenler.
Sizce hayatınız sağlığınız bu kadar ucuz olabilir mi.Lastiğe vereceğiniz para inanın sağlığınızdan veya hayatınızdan daha pahalı değildir.
Lastik yüzünden yitip giden canlar veya kopan uzuvların yerine yenisi çıkmıyor.Biz daha kertenkele gibi olmadık.
Lütfen kullansanızda kullnmasanız da 2 yılda bir veya maksimum 10 bin de bir lastiklerinizi değiştirin.
Ha şimdi çıkacak birileri diyecek.Bunlar lastik satıcıların satış taktiği.
Yok değil.Bunlar bizim milletin yapmadığı yapamadığı yurt dışında yapılmış bilimsel testlerin sonuçları.
Denemesi bedava.
_________________
Saygılarımla
Şenol SEL
Yamaha Ybr 125
senol_sel@hotmail.com
0535 727 95 11


[color=Red]Lütfen her zaman Full koruma ve KASK kullanın

[suzeko]

Bukadar bilgi ile yarın lastik tamirhanesi yada bayisi açabiliriz:) Eline, bileğine, klavyene sağlık.. Lastik motorsiklet üzerinde gerçekten bizi hayata bağlayan en önemli faktör. Zemin nasıl olursa olsun dakikada yüzlerce kez yerle temas ediyor. En son cimriliğe kaçılacak şeyin lastik olduğu kesinnn..
_________________
Önemli olan iyi sürmek değil, sürerken iyi hissetmektir.
Erkan TÜRKKAN
YAMAHA MT03
MASTEROFTORK

[trekkermeister]

Sağol senolsel.Lastikler konusunda son derece haklısın.Bu sene benimde değiştirmem gerek.(yani 2 veya 3 ay içinde)Kolay gele
_________________
TransALP-05
Twister -04

[DRAGON]

Teşekkür ederiz bu güzel bilgilerin kaynağına ulaşıp bizlere aktarmak inceliğini gösterdiğiniz için. Bilmeyenler öğrenmiş oldu. Bilenler de bilgilerini tazelem fırsatı buldu ne güzel. .

Emeğinize sağlık.